Aksaray’da halı ustası Ali Söylemez (73), Anadolu’da 40-60 yıl önce kök boyalarla dokunan düz kilimleri söktürüp yeniden farklı desenlerle dokutarak Avrupa’ya gönderiyor. Yarım asrı aşan meslek hayatında Türk kültürüne ve halı-kilim sanatına katkı sunmaya devam eden Söylemez, çalışmalarını kendi üretimi kilimlerle sürdürüyor. İstanbul’da çırak olarak başladığı meslekte 52. yılını doldurduğunu belirten Ali Söylemez, “Şu anda mesleğimizin naçizane zirvesine geldik. Halıcılıkla uğraşmaya devam ediyoruz. Türk kültürüne ve halı-kilim sanatına hizmet ediyoruz. Buradaki kilimlerin birçoğu kendi imalatımız. 40-60 yıl önce dokunan ve genellikle evlerde antrelere serilen düz çizgili, ‘çubuklu’ kilimlerin kondisyonu iyi olanlarını topluyoruz. Bu kilimleri söktürerek yeniden Anadolu’nun farklı modelleriyle dokutturuyoruz. Buna İngilizcede ‘yeniden doğum’ diyorlar,” dedi.
"KİLİMLERİN YÜZDE 85’İ YURT DIŞINA GİDİYOR"
İmalatın devam ettiğini vurgulayan Söylemez, “Yurt dışından gelen taleplere göre model ve şekil veriyoruz. İşimizi severek yapıyoruz. Üretimimizin yüzde 85’ini yurt dışına gönderiyoruz. İtalya, Fransa, İngiltere gibi Avrupa ülkelerinin yanı sıra Japonya ve Amerika’ya da ihracat yapıyoruz. Amerika’daki evler büyük olduğu için 6 metrekare ve üzeri kilimler tercih ediliyor. 13-15 metrelik siparişler bile oluyor. Avrupa’da ise daha çok 1 ila 6 metrekare arasında kilimler revaçta, çünkü evler genellikle küçük,” diye konuştu. Söylemez, Türk insanının son yıllarda dokuma kültüründen uzaklaştığını belirterek, “Eskiden her evde kızlara, gelinlere çeyizlik dokunurdu. Şimdi ise çoğu evde makine halısı kullanılıyor, bu da el halıcılığını geriletti. Bizim gibi üreticiler Anadolu’nun çeşitli köylerinde hâlâ dokuma yaptırıyoruz. Yörük kadınlarının ülkeye önemli bir döviz girdisi sağladığını söyleyebilirim. Kök boya kullanılan bu kilimlerin metre fiyatı 4-5 bin lira civarında. Bazen modern dizaynlı kilimler de talep ediliyor. Anadolu motifleriyle harmanlanmış farklı tasarımlar desinatörlerimiz tarafından milimetrik kâğıtlara çiziliyor, ardından dokuyucularımıza gönderilerek yüksek kalitede kilimler üretiliyor,” dedi. Foto-Haber: Erkan ALTUNTAŞ
