Tuz Gölü havzasında bir tarlada yer altından aniden fışkırıp, kısa süre içinde geri çekilen gizemli suyun, soğuk su gayzeri olduğu ortaya çıktı. Yaklaşık bir yıldır belirli aralıklarla kendini gösteren bu doğa olayı, Türkiye’de bir ilk olma özelliği taşıyor. Aksaray’ın Eskil ilçesine bağlı Yeşilova beldesinde bir tarlada gözlemlenen olayda, yer altından çıkan su yaklaşık 15 metre çapında bir alana yayılıyor. Ancak su kısa bir süre sonra yüzeyden çekiliyor ve kayboluyor. Bu olağanüstü oluşumun, Türkiye’nin en genç volkanik yapılarından biri olan Hasan Dağı’nın etkisiyle ortaya çıktığı belirtiliyor. Uzmanlara göre bu doğa olayı, tipik sıcak su gayzerlerinden farklı olarak karbondioksit gazı etkisiyle meydana geliyor. Yer altı suyuna karışan karbondioksit, basınçla birlikte ani bir şekilde yüzeye çıkıyor ve suyu fışkırtıyor. Konuyla ilgili açıklama yapan uzmanlar, bu oluşumu şöyle değerlendiriyor: “Normalde gayzerler magmanın etkisiyle sıcak suyu yukarı fışkırtır. Ancak burada sıcak değil, soğuk su var. Karbondioksit gazı, suyun basıncını aştığında tıpkı gazlı içecek şişesi gibi patlayarak yüzeye çıkıyor. Bu nedenle bu oluşuma 'soğuk su gayzeri' diyebiliriz. Türkiye’de bu türden bir doğa olayı daha önce hiç gözlemlenmedi. Tamamen doğal bir oluşum ve jeolojik açıdan eşsiz bir miras.”
KURAKLIK VE TUZLU SU ALARMI
Bölgede yaşanan başka bir tehlikeye de dikkat çekiliyor: tuzlu su çıkışları ve tarımsal çoraklaşma. Uzmanlar, yer altı su kaynaklarının aşırı tüketimiyle birlikte tuzlanma sorununun büyüdüğünü ifade ediyor. Bazı bölgelerde 300 metre derinlikteki kuyulardan bile tuzlu su çıktığı belirtiliyor. Aynı bölgede güneş enerjisi panelleri kurulan bir çekirdek tarlasında da tuzlu su nedeniyle yeterli verim alınamadığı gözlemlendi. Bu da tarım açısından alarm zillerinin çaldığını gösteriyor. Jeoloji uzmanı Özdemir, bölgede gözlemlenen bu doğal oluşumun değerine dikkat çekerken şu uyarılarda bulundu: “Bu gayzerin periyodik şekilde yüzeye çıkması, ardından tekrar kaybolması jeolojik açıdan eşsiz bir durum. Ancak yer altı sularımız hızla tükeniyor. Eğer bu gidişle devam edersek, birkaç yıl sonra su kaynaklarımızı bulamayacağız. 1000 metreden kuyu açsanız bile verimli su alamayabilirsiniz. Kuraklık tehlikesi ciddi boyutta.” Tuz Gölü çevresindeki bu doğal gayzerin bilimsel olarak incelenmesi ve korunması gerektiği vurgulanırken, yetkililere de çağrıda bulunuluyor: “Bu eşsiz doğa olayını herkesin gelip görmesi gerek.” Foto-Haber: Erkan ALTUNTAŞ
